Τι είναι το Positional Play που τόσο το ακούμε τα τελευταία χρόνια;
Γνωρίζουμε πότε, πού και πώς αυτό συμβαίνει; Άραγε αντιλαμβανόμαστε σε βάθος αυτό που βλέπουμε από τις μεγάλες ομάδες;
Positional Play. Τι είναι όμως στην πραγματικότητα;
Μήπως από τις πολλές πληροφορίες κάπου μπερδευόμαστε; Ας επιχειρήσουμε να το απλοποιήσουμε, ώστε να γίνει πλήρως κατανοητό.
Μια προσωπική εμπειρία: Κάποτε, σε μια συζήτηση, είπα: “Καλό είναι οι ασκήσεις μας να είναι Positional.”
Η απάντηση που πήρα ήταν: “Μα είναι! Όλες οι ασκήσεις μου είναι με θέσεις. Κάθε παίκτης σε κάθε άσκηση παίζει στη θέση του.”
Αυτό με έκανε να σκεφτώ: Πώς η λέξη Positional σημαίνει μόνο θέση για εκείνον.

Πώς θα μπορούσα εκείνη τη στιγμή να εξηγήσω τι εννοούσα με απλό και σύντομο τρόπο; Αν δεν το έχεις κατανοήσει σε βάθος, δεν είναι και τόσο εύκολο να το εξηγήσεις με απλά λόγια.
Η Οπτική μου
Θα επιχειρήσω να δώσω τη δική μου “σύντομη” οπτική για το Positional Play.
Όχι μόνο για να το εφαρμόζουμε σωστά, αλλά και για να μπορούμε να το εξηγούμε με σαφήνεια στους παίκτες και τους συνεργάτες μας.
Αν έπρεπε να το εξηγήσω με μια πρόταση, θα έλεγα:
“Στο Positional Play, κάθε θέση στο γήπεδο είναι μια κίνηση στρατηγικής, όπως στο σκάκι. Ο στόχος είναι να δημιουργούμε πλεονεκτήματα, να αποδιοργανώνουμε τον αντίπαλο και να τον οδηγούμε σε λάθη.”
Ένας Σύντομος Ορισμός:
Το Positional Play είναι μια φιλοσοφία που βασίζεται στη σωστή χρήση του χώρου, τη στρατηγική τοποθέτηση και την κίνηση χωρίς μπάλα.
Στόχος του:
- Η δημιουργία διάφορων πλεονεκτημάτων.
- Ο έλεγχος του ρυθμού του αγώνα.
- Η διευκόλυνση της κυκλοφορίας της μπάλας.
Τα 3 P’s του Positional Play που βοηθούν στην εφαρμογή του:
Positioning (Τοποθέτηση):
Η τοποθέτηση είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του Positional Play.
Αναλυτικά:
- Στόχος: Οι παίκτες καταλαμβάνουν στρατηγικές ζώνες στο γήπεδο, διατηρώντας τις σωστές αποστάσεις μεταξύ τους. Αυτό δημιουργεί γραμμές πάσας και δίνει πολλές επιλογές στον παίκτη με την μπάλα.
- Γωνίες και Αποστάσεις: Οι σωστές γωνίες σώματος και αποστάσεις εξασφαλίζουν ότι η μπάλα μπορεί να κυκλοφορήσει χωρίς πίεση, ενώ ταυτόχρονα “τεντώνει” την άμυνα του αντιπάλου.
- Παράδειγμα στη δράση 1: Ένας παίκτης σε πλάγια θέση μπορεί να “τραβήξει” την άμυνα προς την άκρη, δημιουργώντας χώρο για διείσδυση από το κέντρο.
- Παράδειγμα στη δράση 2: Οι κοντινές αποστάσεις στο χτίσιμο, στον κάτοχο τις μπάλας, ανοίγουν τις γραμμές του αντιπάλου και προσφέρουν ασφαλείς μεταβιβάσεις και καλύτερη αμυντική μετάβαση.
Possession (Κατοχή):
Η κατοχή της μπάλας δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά ένα εργαλείο με συγκεκριμένο σκοπό.
Αναλυτικά:
- Κυκλοφορία με Νόημα: Κάθε πάσα έχει στόχο είτε να δημιουργήσει ευκαιρίες επίθεσης, είτε να διατηρήσει τον έλεγχο του αγώνα.
- Υπομονή: Η διατήρηση της μπάλας είναι ένας τρόπος να “κουράσεις” τον αντίπαλο, ενώ περιμένεις την κατάλληλη στιγμή για να επιτεθείς.
- Παράδειγμα στη δράση: Επαναλαμβανόμενες κοντινές πάσες στην άμυνα ή το κέντρο που “προκαλούν” τον αντίπαλο να βγει από τη θέση του.
Pressing (Πίεση):
Όταν η κατοχή χαθεί, η άμεση αντίδραση είναι κρίσιμη.
Αναλυτικά:
- Άμεση Πίεση: Η ομάδα πιέζει μαζικά και συντονισμένα για να ανακτήσει τη μπάλα σε λίγα δευτερόλεπτα.
- Στόχος: Nα περιοριστούν οι επιλογές του αντιπάλου.
- Στρατηγική: Το pressing εκτός ένα εργαλείο για να κερδίσεις χρόνο και να ανασυγκροτήσεις την άμυνά σου, μπορεί να δημιουργήσει ευκαιρίες για γκολ, ειδικά όταν ο αντίπαλος αμύνεται σε χαμηλό μπλοκ.
- Παράδειγμα στη δράση: Όταν χάνεται η μπάλα, 2-3 παίκτες πλησιάζουν τον αντίπαλο, ενώ οι υπόλοιποι καλύπτουν τους χώρους πίσω τους.
Παράδειγμα στη δράση: Όταν χάνεται η μπάλα, 2-3 παίκτες πλησιάζουν τον αντίπαλο, ενώ οι υπόλοιποι καλύπτουν τους χώρους πίσω τους.
3 Κρυφοί Άσσοι του Positional Play:
Χρήση Γεωμετρικών Σχημάτων
- Τι είναι: Η δημιουργία σχημάτων όπως τρίγωνα και ρόμβοι μεταξύ των παικτών.
- Στόχος: Κάθε παίκτης να έχει τουλάχιστον δύο επιλογές πάσας, ενώ η μπάλα μπορεί να κυκλοφορεί γρήγορα και ασφαλώς.
Οφέλη:
- Διευκολύνει τη γρήγορη κυκλοφορία της μπάλας.
- Δημιουργεί αριθμητικά πλεονεκτήματα στις ζώνες του γηπέδου.
- Βοηθά στη διατήρηση της κατοχής ακόμα και υπό πίεση.
Η Έννοια του Free Man
- Τι είναι: Ο “ελεύθερος παίκτης” είναι αυτός που βρίσκεται σε θέση χωρίς πίεση από αντίπαλο.
- Στόχος: Η ομάδα κινείται με τέτοιο τρόπο ώστε να αναδειχθεί αυτός ο παίκτης και να χρησιμοποιηθεί για προώθηση του παιχνιδιού.
Οφέλη:
- Δημιουργία ευκαιριών σε κρίσιμες στιγμές.
- Εκμετάλλευση χώρου και χρόνου με αποτελεσματικότητα.
Ρευστότητα Θέσεων
- Τι είναι: Η εναλλαγή θέσεων μεταξύ των παικτών χωρίς να χάνεται η συνολική δομή της ομάδας.
- Στόχος: Προκαλεί σύγχυση στον αντίπαλο και δημιουργεί συνεχείς χώρους για επίθεση.
Οφέλη:
- Κάνει την ομάδα πιο απρόβλεπτη.
- Επιτρέπει την καλύτερη αξιοποίηση των χαρακτηριστικών κάθε παίκτη.
Το Positional Play είναι τέχνη!
Μια φιλοσοφία που απαιτεί βαθιά κατανόηση, τακτική ευφυΐα και συλλογική προσπάθεια.
Αλλάζει τον τρόπο που βλέπουμε το ποδόσφαιρο.
Όπως στο σκάκι, κάθε κίνηση έχει σκοπό και κάθε θέση παίζει ρόλο στη συνολική στρατηγική.
Ελπίζω και εύχομαι οι παραπάνω σκέψεις να βοήθησαν στην κατανόηση του Positional Play και να αποτελέσουν αφετηρία για περαιτέρω προβληματισμό και βελτίωση.
Ας αξιοποιήσουμε αυτή τη φιλοσοφία για να ανεβάσουμε την ομάδα μας σε άλλο επίπεδο!